FOTOVOLTAİK SİSTEMLER *
Bu sistemlerin temelini, yüzeyine gelen güneş ışığını doğrudan elektrik enerjisine çevirme özelliğine sahip güneş pili denen yarıiletken maddeler oluşturur. Güneş pilleri, birbirlerine seri ya da paralel olarak bağlanmış ve bir yüzey üzerine monte edilmiş olarak kullanıma sunulurlar. Güneş pili modülü ya da fotovoltaik (PV) modül denilen bu yapılar fotovoltaik sistemlerin (güneş pili sistemlerinin) temel elemanıdırlar. Fotovoltaik sistemler elektrik enerjisinin gerekli olduğu her uygulamada kullanılabilirler. Uygulamaya bağlı olarak sistemde akümülatörler, invertörler, denetim cihazları ve çeşitli elektronik destek birimleri kullanılır. Bu sistemler ya bağımsız (stand-alone) olarak özellikle yerleşim yerlerinden uzak, elektrik şebekesi olmayan yerlerde kullanılırlar; ya da şebeke bağlantılı olarak çalıştırılırlar. Fotovoltaik sistemler haberleşme aktarıcı istasyonlar, aydınlatma, sinyalizasyon ve alarm sistemleri, deniz fenerleri, petrol boru hatlarının katodik koruması, ilaç ve aşıların soğutulması, ilaç ve aşıların soğutulması, hidrojen üretimi, bahçe aydınlatma setleri, kırsal yörelerde su pompalamada kullanılmakla birlikte son yıllarda şebekeye bağlı uygulamaların kullanımı da hızla yaygınlaşmaktadır.
GÜNEŞ ENERJİSİNİN GELECEĞİ *
Artan dünya nüfusu ve buna bağlı olarak artan enerji talebi, öte yandan bu talebi karşılamak için kullanılan fosil yakıtların neden olduğu çevre kirliliği, gelecekte yenilenebilir enerji kaynaklarının dünya enerji tablosuna yapacağı katkının artmasını zorunlu kılmaktadır.
Güneş enerjisi potansiyel olarak tüm dünyanın enerji talebini karşılayacak kadar büyük olmakla birlikte, daha yaygın kullanılmasını engelleyen bir takım teknik, ekonomik ve kurumsal engeller bulunmaktadır. Bu engellerden en önemlileri, güneş enerjisi üretim ve ilk yatırım maliyetinin yüksek olması, güneş olmadığı zamanlarda üretimin kesintiye uğramasıdır. Kesintili üretime çözüm olarak güneş enerjisi fosil yakıtlarla karma olarak kullanılmakta ya da depolanmaktadır. Maliyetin ise, Ar-Ge çalışmalarına ve kitlesel üretime bağlı olarak azalması beklenmektedir. Bunun yanında ekonomik değerlendirmelerde; fosil yakıtların neden olduğu emisyondan kaynaklanan çevre kirliliğinin ve diğer dış maliyetlerin hesaba katılması, çevresel açıdan temiz bir enerji kaynağı olan güneş enerjisinin yararına olacaktır. İlk yatırım maliyetinin yüksek olmasına karşı ise geri ödeme dönemi uzun, düşük faizli kredi mekanizmaları oluşturulmakta, devletler maliyetin belli bir kısmına sübvansiyon uygulamaktadır. Genel olarak dünya ülkelerinin, gerek Ar-Ge çalışmalarını hızlandırarak, gerek üretici ve kullanıcıya ekonomik teşvikler uygulayarak güneş enerjisinin payını arttırmayı amaçladıkları görülmektedir.
GAP VE GÜNEŞ ENERJİSİ *
Güneydoğu Anadolu Bölgesi ülkemizin güneş enerjisi bakımından en zengin bölgesidir. Bu bölgeye gelen yıllık toplam güneş enerjisi miktarı 1 460 kWh/m2 ve yıllık toplam güneşlenme süresi ise 2993 saattir.
Güneş enerjisi, düşük yoğunluklu bir enerji kaynağı olması nedeniyle, kırsal ve yerleşim olarak dağınık yörelerin enerji talep yapısıyla uyum sağlamaktadır. Bunun nedeni güneş enerjisi sistemlerinin alan olarak büyük miktarda yer kaplamaları ve modüler olmalarından dolayı küçük güçteki talepleri karşılayabilmeleridir. Bu özellikleriyle, bütün dünyada kalkınmakta olan yörelerin enerji talebinin karşılanmasında güneş enerjisinin yapabileceği katkılar da dikkate alınmaktadır.
Bu açıdan bakılacak olursa, Güneydoğu Anadolu Bölgesi kırsal alanda, az nüfuslu çok sayıda birimden oluşmuş yaygın ve dağınık bir yerleşme düzeni egemendir. Kırsal yerleşim dokusunda köylerin yanı sıra mezra, kom, ve oba gibi köy altı yerleşim birimleri bulunmaktadır. Yerleşim birimlerinin nüfusları düşüktür. Bu yerleşimlere kamu hizmetlerinin götürülmesinde zorluklar yaşandığı gibi, bu hizmetleri götürmenin maliyeti de yüksek olmaktadır. Bölgenin başta gelen sorunları arasında, sağlık, temizlik, su temini gibi sorunlar bulunmaktadır. Bu anlamda, bölgede sürdürülmekte olan bölgesel kalkınma projesi paralelinde, enerji ile ilgili toplumsal hizmetlerin yerine getirilmesinde güneş enerjisinden yararlanılması mümkündür.
Sağlık sorunu, bölge köylerinin başta gelen sorunlarındandır. Özellikle içme ve kullanma suyuyla, atık su sistemlerinin sağlık standartlarına aykırılığı, bulaşıcı hastalıklara sık rastlanmasının başlıca nedenidir. Güneş enerjisinin en yaygın kullanım alanları arasında bulunan su pompalama sistemlerinin içme suyu teminine katkı potansiyeli vardır. Bölge tarım ve hayvancılık ağırlıklı bir ekonomiye sahiptir. Güneş enerjisi tarım alanında ürün kurutma, su pompalamada ve seracılıkta kullanılabilmektedir. GAP bölgesinde dezavantajlı konumda bulunan toplumsal kesimlerin başında kadınlar gelmektedir. GAP İdaresi nin yaptığı araştırmalara göre, yakacak temini ve su taşıma, kadın ve kız çocuklarının gündelik yaşamda en fazla zaman harcadıkları ve en çok zahmet çektikleri faaliyetlerdir. Yine bu araştırmaya göre bölge kadınları, devletten, en fazla günlük iş yüklerini azaltıcı, çeşme, çamaşırhane gibi tesislerin yapımını istemektedirler. Güneş enerjisi, evsel hizmetlere uygun bir enerji kaynağı olarak (sıcak su temini ve su pompalama sistemleri gibi) bu alanlarda hizmet sunabilecektir.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Türkiye de güneş enerji uygulamalarının gerçekleştirilebileceği en uygun bölgedir. Bölge için kısa vadede düzlemsel güneş kollektörleri kullanımı ve uzun vadede termal güneş santralleri olmak üzere iki gelişim öngörülebilir.
EİE tarafından yapılan ve ülkemizdeki güneş kollektörü üretim ve kullanım durumunu inceleyen anket çalışmalarına göre; Güneydoğu Anadolu Bölgesi, zengin güneş enerjisi potansiyeline kıyasla ülkemizde güneş kollektörlerinin en az kullanıldığı bölgedir. Oysa güneş kollektörleri, özellikle Akdeniz ve Ege Bölgesi olmak üzere ülkemizde yıllardır yaygın olarak kullanılmaktadır. Güneş kollektörlerinin Güneydoğu Anadolu Bölgesinde kullanılmamasının belli başlı nedenleri; temelde alım gücünün düşük olması ve bunun sonucunda ticari olarak pazara giremeyen kollektörlerin kullanıcılar tarafından tanınmamasıdır. GAP la birlikte bölgede yaşam standardının artması sonucunda, Bölge halkının evsel sıcak su ihtiyacını karşılamada güneş kollektörlerine yönelmesi beklenmelidir.
Uzun vadede ise, Türkiye’de termal güneş santralı kurulması düşünüldüğünde seçilecek en uygun bölge, Güneydoğu Anadolu Bölgesi olacaktır. Termal güneş santralleri, günümüzde başarıyla çalışıyor olmalarına rağmen, özellikle ekonomik nedenlerle henüz yaygın olarak tesis edilmeye başlamamıştır. Kuramsal olarak Akdeniz Havzası’nda termal güneş santralleriyle üretilebilecek olan enerji, Bölgenin toplam elektrik talebini rahatlıkla karşılayabilecek düzeydedir. İleriye dönük olarak, Akdeniz’in güneyindeki ülkelere kurulan güneş santrallerinden üretilen elektriğin denizaltı hatlarıyla Avrupa’ya iletilmesi dahi tartışılmaktadır. Teknolojinin geliştirilmesi ile birlikte bu düşüncelerin uygulamaya konmasına geçildiğinde, Türkiye’de bu gelişmelere paralel olarak kendi güneş santrallerini kuracaktır.
* kaynak gap.gov.tr
GÜNEŞ ENERJİSİ UYGULAMA ALANLARINDAN ...
Seracılıkta güneşten elektrik, arıcılıkta güneşten elektrik, balık çiftliklerinde güneşten elektrik …
SERACILIK
Seralar, bitki yetişmesine uygun şartların sağlanması amacı ile çevre şartları kontrol edilebilen veya düzenlenen cam, plastik, fiberglas gibi ışığı geçiren materyallerle örtülü yapı elemanlarıdır.
ARICILIK
Arıcılık, balarısı kolonilerinin beslenmesi ve bakımı ile arı ürünleri elde edilerek zirai kazanç sağlanan meslektir. Bu işi yapanlara arıcı denir. Arıcılıkta en çok bal üretimi hedeflenir. Bunun yanında balmumu, polen, arı sütü, arı zehiri ve propolis gibi arı ürünleri elde edilebilir.
Arı kolonilerinin tutulduğu ahşap vb. malzemeden yapılmış kutulara "Arı kovanı" denilir.
Arıcılık genellikle "arılık" denilen, coğrafi konumu ve ekolojisi bu işe uygun yerlerde yapılır. Eğer arı kolonileri bütün yıl aynı arılıkta tutularak bakımları yapılırsa buna "sabit arılıcılık" denir. Eğer arı kolonileri bal toplanma ayları olan yaz aylarında, daha çok çiçek bulunduran ve daha uygun ekolojiye sahip yayla gibi bölgelere taşınırsa buna da "seyyar arıcılık" denir.
BALIK ÇİFTLİĞİ
Denizin ortasına daha ucuza ve fazla balık üretmek amacıyla 30 - 40 metre (balık türüne göre) derinlikte polietilen kafeslerden yapılan, sayısı sahibinin maddi gücüne ve devletin verdiği izne tabii olan çiftliklerdir. Annesinin yumurtasından kuluçka sonrasında alınan yavrular buralara bırakılır ve son derece temiz bir ortamda, aşılanarak yetiştirilirler, özel yemlerle beslenirler.
GÜNEŞTEN ELEKTRİK
Şebeke elektriğinden, yerleşim alanlarından uzak, elektriksiz bölgeler için ideal çözüm GÜNEŞ ENERJİSİ. İster kalıcı, sabit yerleşim olsun, ister ise mevsimlik veya mobil, gezer, taşınabilir, karada, denizde tüm elektrik enerjisi ihtiyaçlarınız için çözüm; güneş pili. Sistem çok basit ve uzun ömürlü. Temel malzemeler şunlar; güneş paneli, akü şarj regülatörü, akümülatör. Bu üç ana ekipman ile dc elektrik ile çalışan hemen her şeyi kullanmanız mümkün; CFL dc lamba, tv, radyo, uydu alıcı vb … Sisteme dc / ac sinüs invertör ilave ederseniz, şebeke elektriği gibi 220 volt ac elde edebiliriz.
DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
Öncelikle doğru tasarım ve proje yapılması gerekir. Hangi bölgede, hangi şehirde, hangi mevsimlerde, hangi cihazları, günde kaç saat çalıştıracağımızı belirlemeliyiz. Çalıştıracağımız cihazlar ve sistemlerde öncelikle tasarruflu / ekonomik / az sarfiyatlı ürünleri tercih etmeliyiz. Ayrıca dc 12 volt ile çalışan cihazları çalıştırma için gereken ilk yatırım maliyetinin daha düşük / ucuz olacağını unutmayalım. Takibinde yüksek verimli, kaliteli, belgeli ve tanınmış solar enerji ekipmanı tercih edebiliriz. 220 voltluk uygulamalarda invertör seçimlerimiz sinüs dalga çıkışlı olmalıdır.
Ürün ve hizmetlerimize ilişkin bilgiler için;
Not: Taleplerinizde, PROJE / SİSTEM talep ve İLETİŞİM bilgilerinizi E-POSTA ile iletiniz.
BULGARİSTANDA YENİLENEBİLİR ENERJİ ...
